Renske is oma van een paar lieve kleinkinderen. Het is een feest om met ze te mogen spelen, knutselen en boekjes lezen is ook een geliefde bezigheid. Maar zodra de tafel gedekt moet worden, krijgt vooral oma al buikpijn vooraf...

En haar buikpijn komt niet van de gluten zelf, hoor, maar van de zorgen in bredere verband rondom dit eiwit…

Renske houdt zielsveel van haar kleinkinderen en is dan ook heel blij als ze een dagje komen spelen of zelfs een nachtje komen logeren. Alles is geweldig. Ze spelen, knutselen en lezen boekjes dat het een lieve lust is. Als tussendoortjes geeft ze stukjes fruit en maakt ze van komkommers en wortels een gezellig schaaltje snackgroenten. Tot zo ver gaat alles goed. ‘Als ze maar niet vragen om een koekje’ denkt ze altijd. Want die mogen haar kleinkinderen niet hebben. Gluten zijn door hun ouders rigoureus van het menu geschrapt. Gluten zijn die door velen gevreesde ‘plaksel eiwitten’ en zijn aanwezig in veel graansoorten. Zonder gluten valt ons koekje of boterham al snel als kruim uiteen.

Maar als ‘ouderwetse’ oma vind ze de glutenvrije vervangers uit de supermarkt vaak maar zo zo.  Want wat hebben ze er dan als ‘lijmmiddel’ in gedaan? Ze is overtuigd dat voedsel onbewerkt moet zijn als je het koopt zodat je het zelf kunt klaarmaken. Een glutenvrij product met een hele rij onbegrijpelijke ingrediënten om het bij elkaar te kunnen houden, daar heeft ze zo haar vraagtekens bij.

‘Misschien overdrijf ik daarin wat hoor’, vertelt ze terughoudend in de winkel, ‘maar ik vertrouw die producten gewoon niet zo heel erg…’.

Schrikken

Ik stel haar gerust door te zeggen dat ik haar begrijp en dat ik het eigenlijk ook heel erg met haar eens ben. Onbewerkt voedsel kopen en thuis iets lekkers van maken, dat is ook helemaal ons idee. Wij schrikken in de winkel ook steeds weer van de verhalen over veelvuldig voorkomende gevoeligheid voor schijnbaar normale voedingsmiddelen. Dan moet er toch iets aan de hand zijn? Dat voel je toch op je klompen aan?!

Gevoelig of intolerant

Veel mensen zijn gevoelig voor de inname van gluten. Maar de meesten daarvan hebben gelukkig geen Coeliakie. Dat laatste is een auto-immuunziekte die zorgt dat je alle voedingswaren waar gluten inzitten of in kunnen zitten links wilt laten liggen. Dáár gaat de zorg van Renske dan ook niet over. Renske is zorgelijk over het feit dat heel veel mensen allergisch lijken te reageren na het eten van iets met gluten terwijl het eigenlijk heel normale voedingstoffen zijn. Een allergie is echt iets anders dan een auto-immuunziekte.

Eerst even op een rijtje waar die ‘lastpakken’ van nature inzitten. Ze komen voor in o.a.:

  • Tarwe (waaronder ook spelt)
  • Rogge
  • Gerst
  • Kamut
  • Triticale (kruising tussen tarwe en rogge)

Door kruisbesmetting zijn er ook een aantal graansoorten die van nature glutenvrij zijn, maar zo toch vaak gluten bevatten. Dit is o.a.:

  • Haver
  • Boekweit
  • Quinoa

Te gek voor woorden

Het is toch eigenlijk ook te gek voor woorden dat zo ongelofelijk veel mensen heftig reageren op bovenstaande lijst. Natuurlijk, wij zijn geen wetenschappers en beweren ook niks met stelligheid. Laat dat in elk geval helder zijn! We gebruiken gewoon ons gezonde boerenverstand. Er moet iets aan de hand zijn met hoe ons voedsel wordt geteeld.

Niet dat het de schuld is van de boer! Hou me ten goede! We hebben het als maatschappij, zonder ons bewust te zijn. zelf gevraagd.

Inderdaad wel zonder de gevolgen te kennen, want anders hadden we ongetwijfeld wel om iets anders gevraagd.

Maar na de laatste oorlog hebben we collectief besloten nooit meer honger te willen ervaren. De boeren moesten gaan produceren en rap ook. Dus er moesten soorten komen die snel groeiden. Want waarom niet twee oogsten per seizoen van het land laten komen als dat kan door een klein beetje manipulatie in de soort? Waarom niet met een klein beetje extra manipulatie zorgen dat oogsten niet kunnen mislukken?

‘Nee, tuurlijk joh, doe maar hoor, knutsel nog maar wat meer aan de soorten zodat ze sneller groeien en minder ziek worden. Geen punt, alles voor het doel om geen honger meer te hoeven ervaren.’

Expres kort door de bocht

Ik stel het hier expres lekker kort door de bocht hoor, want als je inzoomt op dit gegeven zijn er uiteraard ook goede dingen gedaan met veredeling en genetische manipulaties van onze groenten en fruit. Het is goed om te weten dat we met de komst van landbouw ergens tussen de 12.000 en 5.000 jaar geleden, toen natuurlijk nog zonder laboratorium, gelijk al zijn gestart met het versterken van sommige eigenschappen in planten om bijvoorbeeld betere boerenkool te krijgen dan zoals de boerenkool ooit voor het allereerst in de natuur voorkwam.

Dus aan het veredelen en manipuleren van een soort zitten zeker niet alleen maar zwarte kanten. Maar het is, denken wij, wel goed om de zwarte kanten wel te zien als je merkt dat er wel heel veel mensen een protesterend immuunsysteem krijgen door het eten van gangbaar voedsel.

En dan spreek je een boer die het over oerspelt heeft

Bij het horen van die term word ik altijd eerst argwanend. Want op hoeveel broden uit de supermarkt staat ook iets bombastisch met ‘oer’ vermeld? Nou bij heel veel, het kan ze daar niet oer genoeg zijn lijkt het wel. Maar we weten natuurlijk allemaal dat het een staaltje doorzichtige marketing is waar we massaal in meegaan. Gewoon om je een heerlijk goed oergevoel te geven bij het doen van je boodschappen.

Maar als ik dan een boer spreek die uitlegt dat hij met oer ook echt oer bedoeld, dus een ras teelt dat al sinds lange tijd niet gekruist, gemanipuleerd of wat ook is. Dus gewoon ook een gluut (gluten is trouwens eigenlijk enkelvoud ;-), maar dit terzijde) in zich heeft, maar waar geen schrammetje aan zit, dan gaat er bij ons een lichtje branden.

Door al die manipulaties, kruisingen en veredelingen zou er zomaar eens per ongeluk een minuscuul dingetje aan het beruchte plaksel eiwit kunnen veranderen dat nou net essentieel blijkt te zijn om het tot goed voedsel te maken…

Geen garantie

Hij tipt ons uitdrukkelijk, zonder garanties te geven, dat als je iemand hebt die allergisch reageert op gluten en dus niet die ene die echt Coeliakie heeft benadrukt hij met klem, dat je dan best kunt aangeven dat deze pasta gemaakt van oer graan wel eens een uitkomst zou kunnen zijn. Hij kent mensen die de gluten in de ban hadden gedaan uit preventieve gezondheidsoverwegingen maar die met zijn pasta prima uit de voeten kunnen. Het proberen waard met een kleine portie zou ik zeggen.

Niet gelijk een grote portie opscheppen. Zeker vanwege je kans op allergie, maar ook vanwege de hogere voedingswaarde! Want wie goed de voedingswaarde van deze pasta vergelijkt met een gemiddeld supermarkt pakje pasta komt er als snel achter dat de inhoud in deze verpakking er voor zorgt dat als je normaal bijvoorbeeld 100 gr per persoon klaar maakt je nu maar 75 gr nodig hebt.

Ook iets om over na te denken als we de scope iets verleggen naar het probleem van overgewicht. We eten echt veel te veel ‘leeg voedsel’ waar we wel dik maar niet gezond van worden. En als we inderdaad erkennen dat we te veel eten dan is de kans om ergens allergisch voor te worden ook groter. Overdadig met een stof in contact komen kan allergie extra uitlokken.

Kortom

Kortom, wie het eens wil testen is welkom om een pakje pasta te komen kopen. We horen heel graag je ervaringen. Zeker als je het wilt proberen terwijl je gluten verminderd eet. Wij zijn er erg nieuwsgierig naar.

Natuurlijk kunnen wij en de boer in kwestie geen garantie geven, maar zeker als je niet al te erg allergisch bent is dit wellicht een uitkomst om af en toe te eten?

Maar we zijn ook nieuwsgierig als je in de strijd met de kilo’s probeert minder te eten. Schaam je niet als je die strijd voert! Want zoals aangegeven komt het probleem zeker ook voor een deel omdat ons eten leeg is. Je eet er veel te gemakkelijk veel te veel van. Dus de schaamte voorbij en geniet van lekker eten met een hoge voedingswaarde die mens en milieu niet schaadt.

Wil je het experiment uitvoeren?  Kom dan langs in onze winkel . Op donderdag, vrijdag en zaterdag zijn we er sowieso. Wij kijken er naar uit je te ontmoeten!