De uitgangspunten, gezondheid, ecologie, zorg en eerlijkheid/fairness zijn kenmerkend en vormen een rode draad binnen een biologisch bedrijf. De term economie komt in het rijtje uitgangspunten dus niet eens voor ;-)

Dit keer stelde wij eerst een vraag:

Lieveheersbeestje

Lieveheersbeestje als symbool voor de samenwerking tussen natuur en voedselproductie

Hoi Evert,

Wat is jouw reden om het leidmaatschap op te zeggen? We kennen je als een kritische klant die graag het naadjes van de kous wil weten. Net als wij zelf hoor. Dus we vinden dat alleen maar leuk en goed dat je ons die vragen stelt. Dus we zijn benieuwd naar de reden van jouw pauze.

Groetjes Monique namens de rest van het Streekboer team

Hij antwoordde het onderstaande. Daar kunnen we wel weer een drieluik aan wijden.

Doe ik deze keer niet.

Ik zal proberen het een en ander op papier te zetten en geef een leestip voor de feestdagen. Er komen ongetwijfeld weer nieuwe vragen door naar boven. Schroom niet om die aan ons te stellen!

Hallo Monique,

Het is niet zo dat ik ontevreden ben omdat ik daarom mijn lidmaatschap heb opgezegd. Ik zit midden in een verbouwing. Dat kost op het moment veel geld. We doen alles zelf, maar we hebben nu keuzes moeten maken om sommige dingen uit te besteden. Dus het geld dat we overhouden gaat daar naartoe. En tja, jullie zijn niet goedkoop. Kwaliteit moet betaald worden, dat weet ik als voormalig chef-kok maar al te goed. 😉 Dus dat is geen kritiek maar een vaststelling.

Ik bestel wel weer binnenkort, maar de hand gaat even op de knip; anders red ik het niet om rond te komen in de maand.

Nog een andere vraag. Ik heb een aantal vrienden die ook voedingsbewust zijn, zeg maar. Mijn vriend vertelde dat het label ‘biologisch’ eigenlijk niets zegt over de kwaliteit van het voedsel. Het betekent alleen dat je voldoet aan de regels en betaalt als boer/bedrijf, onder andere voor de inrichting van je bedrijf. Het label wordt dan op je producten geplakt. Bijvoorbeeld hier in Friesland liggen in de supermarkten biologische producten die van Smeding komen. De groenten krijgen dan een gewoon keurmerk, maar dezelfde groente krijgt ook een biologisch keurmerk.

Dat vind ik een bijzonder verhaal. Hoe werkt dat eigenlijk?

Hoe biologisch is ‘biologisch’, gezien alles wat je op een gegeven moment weet over de manier waarop de wereld in elkaar steekt (geo-engineering met aluminiumdeeltjes, nu gebruikt met de reden om de klimaatopwarming tegen te gaan… yeah right 🤦🏻‍♀️). Monsanto… Bayer… De gemanipuleerde zaden en daartegenover moeten boeren dan ook de pesticiden afnemen. Big Pharma profiteert weer van de ziektes die daaruit voortkomen, waaronder Alzheimer.

Biologisch gebruiken deze pesticiden dan weer niet, neem ik aan! Maar de wettelijke Europese richtlijnen om alleen die zaden af te nemen bij Bayer kun je ook je vraagtekens bij hebben.

Je hebt gelijk; ik ben kritisch, maar ik merk dat ik daar ook last van heb. Er zijn zoveel verhalen en filmpjes, maar het is heel moeilijk om boven tafel te krijgen wat nu waarheid is en wat niet.

Eén ding is zeker: als het gaat om onze gezondheid, is wat echt gezond voor ons is altijd duurder, en daar kun je per definitie al vraagtekens bij zetten.

Ik hoor graag wat jullie visie is om mijn vraag tekens in deze. En ik vind het fijn dat mijn mening ertoe doet. Bedankt daarvoor!

Respect voor wat jullie als bedrijf hebben neergezet. Ik was laatst bij een ondernemerstraining voor docenten van Founded Friesland. Grappig genoeg kwam ik jullie naam tegen als voorbeeld van een startup.

Met hartelijke groet,

Evert

Dit schreef ik vervolgens weer terug:

Hallo Evert,

Fijn om te weten wat de reden is voor de pauze. Heel logisch! Verbouwen is zeker nogal een klus die niet alleen geld kost maar ook veel tijd vraagt. Respect dat jullie zoveel als kan zelf doen. Uitbesteden is geen schande hoor. Ook weer goed voor de lokale economie! Dus jullie dragen ook nu weer een steentje bij.

We zien jullie bestellingen binnenkort wel eens voorbijkomen.

Dan je andere vraag over het bio-keurmerk. Zoals je het schrijft, lijkt het een simpel checklistje om een stickertje met een groen blaadje te krijgen. Dat is een vergissing.

Biologisch is een wettelijk beschermde term; de regels liggen dus vast en gaan verder dan chemie uitsluiten en kunstmest laten staan.

Dat is wat we in de vaart der volkeren vaak zeggen en vast ergens wel de kern samenvat, maar er komt veel meer bij kijken. De uitgangspunten, gezondheid, ecologie, zorg en eerlijkheid/fairness zijn kenmerkend en vormen een rode draad binnen een biologisch bedrijf. De term economie komt in het rijtje uitgangspunten dus niet eens voor 😉 Twee hele praktische punten als voorbeeld: De normen voor hoeveel vee per hectare liggen bijvoorbeeld lager. Residu, dus de hoeveelheid gifstoffen die op een eindproduct mogen zitten, ligt bij bio veel lager dan bij gangbaar.

Ik hoorde de volgende vraag al opkomen. 😉 Een bio-boer mag biologische middelen gebruiken, maar dus wel op de voorwaarde dat het residu op het eindproduct veel lager is dan bij de gangbare boer. Maar dat niet alleen, een bio-boer teelt niet in een glazen afgeschermde stolp in een beschermde atmosfeer natuurlijk. Hij boert gewoon buiten waar de omgeving net als overal vervuild is. Dus ook al spuit je zelf geen gif, dat wil niet zeggen dat het door weer en wind niet op je gewas kan komen.

Dat is een reden waarom een bio-boer soms zijn product net als bio mag verkopen. Zeker als omliggende percelen gangbaar zijn, kan dat een hele uitdaging zijn.

En dan het ‘gekke’ fenomeen dat de biologische groenten via Smeding opeens niet meer bio zijn en via een ander kanaal misschien weer wel?!

Dat lijkt bizar en onnavolgbaar, maar het laat juist zien hoe streng de bio-eisen zijn.

Want het komt omdat Smeding zelf dat keurmerk dan niet heeft op die producten. Hier kun je dus zien dat het veel verder gaat dan een simpel lijstje eisen. Zodra groenten van een bio-boer naast groenten liggen van een gangbare boer, mag het niet meer als bio verkocht worden. De hele keten moet gegarandeerd bio zijn, want anders kan het per ongeluk (of expres) verwisseld worden.

Dus een zakje gesneden groenten dat via Smeding in een supermarkt komt, kan gemixt zijn met een enkel gangbaar product. Alleen al de optie dat het kan, is voor SKAL (de controlerende instantie op de biologische regels) voldoende reden om eisen dat het keurmerk bio dan verdwijnt.

We schreven daar vorige keer ook al iets over toen we vertelden over de logistieke uitdagingen van de korte keten.

Dus biologisch is in die zin zeker betrouwbaar. Het nadeel van bio uit een supermarkt is dat producten evengoed wel van veel verder weg kunnen komen. En dat mis je dus het lokale karakter.

De verhalen die je hoort over geo-engineering gaan wat ons betreft uit van het idee dat we economisch altijd moeten blijven groeien. Wij gaan zelf van iets anders uit. Namelijk dat het ecologisch evenwicht behouden moet blijven en dat je daar binnen een economisch model mag ontwikkelen dat cyclisch is, dus altijd doorgaat, maar niet noodzakelijkerwijs moet groeien omwille van de economische groei op zichzelf. Wij willen ook groeien maar dan om meer maatschappelijke impact te maken, dus meer lokale voedselproductie en afzet waarbij de grenzen van de ecologie gerespecteerd worden.

Het cirkeltje van Monsanto en Bayer is zeker iets om heel veel vraagtekens bij te zetten. Wat wij daarin vooral doen is het alternatief meer podium geven. De biologische boeren, en de boeren die zich aan die standaard kunnen meten maar het keurmerk zelf nog niet hebben, kopen ook biologisch zaad of pootgoed in. Die zijn dus vanzelf al los van de keten die ziekmakend (b)lijkt te zijn. De Bolster is Nederlands trots op het gebied van biologisch zaden. Bij Jongerius in Houten telen ze steeds bijvoorbeeld steeds meer biologisch plantgoed voor de groeiende biologische vraag.

Ik hoop dat ik zo je vragen een beetje heb opgehelderd?

Jammer genoeg zijn er heel veel, wat ons betreft, pseudo-keurmerken die groen lijken maar eigenlijk greenwashing zijn. Termen als natuur-inclusief en regeneratief lijken ook diep donker groen, maar worden vaak misbruikt om iets dat donker grijs is een tintje lichter grijs te maken. Daarmee redden we het zeker niet. Het allerjammerste is dat er ook hele goede voorbeelden zijn van bedrijven die die termen gebruiken en inderdaad heel groen bezig zijn. Dus bij al die andere termen moet je zelf als consument (of klant) het onderzoek doen. Daarom helpen wij je graag een handje.

Bij ons zijn ook niet alle boeren bio. Wij proberen het verhaal per boer zo helder mogelijk te vertellen zodat je iets makkelijker kunt kiezen. Dat het lastig is, ontken ik niet. Het is een belangrijke reden waarom het zo lastig is om het voor het voetlicht te brengen.

Dat wij de hoge prijs moeten betalen om gezond te blijven is ook helemaal waar. Goedkoop voedsel heeft een hogere prijs, die betaal je alleen niet aan de kassa maar via je belastingen. Dat is de leestip die ik je wil geven als je nog meer informatie wilt. Een artikel van Thomas Oudman. Ik lees op dit moment het boekje dat bij het artikel hoort: Uit de shit, heel verhelderend! En tevens heel herkenbaar voor ons als Streekboer, hij beschrijft de ideeën die wij hebben bij de toekomst van ons voedsellandschap. Wij willen daar ook in het nieuwe jaar heel graag de schouders onder blijven zetten.

Als jullie klaar zijn met verbouwen, zien we jullie vanzelf weer terug! Tot die tijd: toi toi toi met de klussen en geniet ook van de fijne tijd in december met de mensen waar jullie van houden!

Hartelijke groet, Monique

Namens het hele Streekboerteam