Jannie komt de winkel in. Kijkt vertwijfeld naar het vat olijfolie en vraagt dan toch maar gelijk en recht voor zijn raap: ‘Hoe zit het nou? Kan ik hier nu wel of niet in bakken en is zonnebloemolie nou wel of niet gezond?’
Er is heel erg veel over vetten te weten en te leren. Er is vooral veel onduidelijkheid over wat nu wel of niet goed is. Het is niet eenvoudig en zeker niet 1,2,3 (of omega 3,6,9 😉 ) uit te leggen.
We verwijzen daarom altijd graag naar onder meer Juglen Zwaan van ahealthylife, hij doet gedegen onderzoek en belicht de zaken van meerde kanten.
In goedkope olie uit een plasticfles is het sowieso slecht bakken en braden. Om zelfs niet gewoon te zeggen dat het ronduit rommel is.
Dus de run op die goedkope zonnebloemolie sinds het begin van de oorlog… Die laat ons als winkel vooral zien dat we als consumenten heel erg slecht geïnformeerd zijn… Want waarom zouden we bang zijn dat een ongezond geraffineerd product dat onze gezondheid in gevaar brengt niet meer leverbaar zou zijn?
Feitelijk kunnen we dat vanuit de winkel alleen maar toejuichen dat die rommel niet goed leverbaar is. Maar wat is dan een goed alternatief?
Het heeft van alles te maken met de verhoudingen van vetzuren en of er al dan niet een bewerkingsproces bij aan te pas is gekomen. Want in geraffineerde zonnebloemolie zit vooral veel omega 6 (ontstekingsbevorderend, hierover later meer) en zijn overige micro nutriënten die je lichaam nodig heeft, afwezig.
Een korte Jip en Janneke samenvatting van die omegaatjes:
3 en 6 zijn zogenaamde essentiële vetzuren. Dat wil zeggen dat je ze nodig hebt maar niet zelf kunt maken. Ze bedoelen dus dat het essentieel is dat je het uit de juiste moet voeding halen.
De drietje zijn ontstekingsremmend en de zesje zijn ontstekingsbevorderend.
Als je nu denkt dat je die zesjes kunt schrappen, want je wilt toch geen ontstekingen, dan zit je mis.
Want een ontstekingsproces in je lichaam laten opstarten is nodig om sommige zaken gewoon vlot te trekken. Maar wie niet op tijd een vuurtje blust krijgt al snel een uitslaande brand en daarom heb je dus die drietjes weer nodig om tijdig af te remmen om in balans te blijven.
In geïndustrialiseerd voedsel zit vaak veel te veel 6 en veel te weinig 3. En het gaat dus om de juiste verhoudingen tussen die beide soorten.
De omega 9 vetzuren kan je lichaam zelf aanmaken maar zit ook in voeding. Die negentjes noem je dus niet essentieel omdat je ze zelf aanmaakt als je genoeg gezonde vetten in de juiste verhouding binnenkrijgt. Maar die negen is wel echt nodig, taalkundig zou je zeggen dat die dus ook essentieel is ;-). Negen houdt je cholesterol namelijk keurig in balans.
Maar nu maak ik het extra verwarrend. Je noemt in de voedingsleer vetzuren niet-essentieel als je ze wel nodig hebt maar zelf kunt maken, het is dus niet essentieel om het via voeding binnen te krijgen.
Nou, afijn, laat alle spraakverwarring maar gaan en onthoudt dat in zonnebloemolie die koud is geperst en niet is geraffineerd veel omega 9 zit. Het is een stabiel vetzuur dat niet oxideert bij verwarming tot 180 graden (daarna wordt het dus ook een gevaarlijk goedje om te eten). Net zoals de olijfolie van de eerste koude persing die wij verkopen van onze Griekse Fries Nektarios.
‘Wat staan we toch dagelijks in een chemische fabriek eigenlijk hè als je in je eigen keukentje een maaltijd aan het bereiden bent.’ Jannie trekt min of meer verbaast die conclusie.
Plantaardige olie van de koude eerste persing (extra vergine) heeft de naam om niet geschikt te zijn om in de bakken en te braden, maar feitelijk is niets dus minder waar, want het is de hoogte kwaliteit plantaardige olie die je kunt krijgen. Je kunt die olie dus prima gebruiken om warm te verwerken. Mits je maar niet verhit boven de 180 graden en het verwarmingsproces de tijd geeft.
Dus na lang wikken en wegen hebben wij toch maar besloten om ook zonnebloemolie op het vat aan te bieden, van de eerste persing. Deze komt uit Roemenië, ingekocht bij de Nieuwe Band (een biologische groothandel) en dus wel ietsje duurder dan het goedje dat je kent uit de slappe plastic flessen in de supermarkt.
Zowel zonnebloemolie als frituurzonnebloemolie mogen niet verhit worden boven de 180. Het verschil zit hem in de gebruikte soort zonnebloempit. De high oleic bevat meer linolzuur (=omega 9 en dat is 9% meer tov de zonnebloemolie) en is daardoor nog positiever op een goed cholesterol en bevat veel oliezuur (82%) en is daardoor stabieler om in te frituren.
Omdat wij sowieso ietsje minder fan zijn van frituren ivm gezondheidsnadelen hebben we gekozen voor koudgeperste biologische ongerafineerde zonnebloemolie om te stoven, bakken (langzaam verhitten net als bij de olijfolie) en als sla-olie.
Zonnebloemolie is dus vooral geschikt voor het aanmaken van sla en rauwkost of als basis voor verschillende producten waar plantaardige olie in verwerkt wordt.
Zonnebloemolie bevat de vitaminen B1, E en de mineralen calcium, chloor, ijzer, magnesium, natrium, fosfor, zwavel en silicium, en linolzuur (Omega 9).
Jij snapt nu waarom het een uitstekende investering in jouw gezondheid is om hier ietsje meer geld aan uit te geven. Kom je tappen binnenkort?