Een oud-collega van mijn Brabantse geboortegrond reageert op een socialmedia-post die ik schreef over de eieren die je los van de tray kunt kopen in de nu nog tijdelijke winkel in Leeuwarden. Ik dacht eerst: “Oh leuk, een oud-collega is geïnteresseerd of we ook naar Brabant komen met de winkels.” (Helaas nog niet, eerst Noord-Nederland maar eens voorzien van winkels. Maar ondertussen kopiëren in Brabant is toegestaan hoor. :-))

Maar helaas, hij had kritiek op ‘onze’ Bioboer Pieter. En dan merk ik dat ik meer Fries ben geworden in de afgelopen acht jaar dan ik zelf doorhad. Want kom je aan Pieter, dan kom je aan mij!

Hoe durft hij alleen kritiek te geven en niets positiefs te zeggen over al die stappen die al wel gezet zijn? Gericht op lokaal afzetten, veel minder kippen dan een gemiddeld bedrijf en dan vergeet ik nog te zeggen, omdat het al zo logisch is, dat ze gekozen hebben voor biologisch.

Maar inderdaad nog wel bruine eieren in plaats van witte, terwijl kippen die witte eitjes leggen een kleinere voetafdruk hebben terwijl de voedingswaarde gelijk is. Dat komt omdat ze efficiënter met hun voer omgaan, dus simpelweg minder eten. Minder eten betekent minder poepen, en dat is natuurlijk beter in verband met de CO2-uitstoot. Kippen met rode lelletje leggen bruine eieren. En kippen met een wit lelletjes leggen een wit ei. Naast de kleur verschillen de eieren niet van elkaar.

Waarom kiezen we er dan toch niet voor om al over te gaan op wit?

Pieter legt het uit: Omdat het door slimme marketing van de grote bedrijven eerst zo is gegaan dat de consument ervan overtuigd is geraakt dat bruine eieren lekkerder en beter zijn dan de witte. Dat is helemaal niet waar, maar dat zijn de mensen jammer genoeg wel gaan geloven. Zelfs al zijn witte eieren goedkoper, de bruine worden toch beter verkocht in de supermarkt. Om onszelf niet uit de markt te prijzen hebben we dus toch ook maar voor bruine eieren gekozen. Voor witte kunnen we een lager bedrag vragen en dan moeten we dus veel meer kippen houden om een redelijk inkomen voor ons gezin te verdienen. En meer kippen, dat willen we nu juist niet.

Pieter zet vooral lokaal af en dan is de prijsbepaling sowieso anders. Lees maar eens terug hoe het kan dat eieren bij ons goedkoper zijn en dat de boeren toch een hogere prijs krijgen dan in de supermarkt!

En daar komt nog bij dat witte eieren vaker worden afgekeurd als eerste klas ei omdat er sneller zichtbare viezigheid op zit. Dan gaan ze naar de verwerkingsindustrie. Ze leveren dan veel minder op en dan zouden wij dus nóg meer kippen moeten houden om zelf brood op de plank te houden.

Dan sla je de plank dus mis wat ons betreft als het over duurzaamheid gaat. Want meer produceren van eenheden die op zichzelf wel minder uitstoot geven, geeft zo opgeteld in de hele sector, toch weer meer uitstoot. Het is de wereld op zijn kop natuurlijk…

Aan dit voorbeeld kun je heel goed zien dat de boer niet alles alleen kan oplossen. Sterker nog, wie echt goed kijkt ziet dat de oorzaak van het probleem helemaal niet bij de boer ligt. Maar zoeken naar de oorzaak is nog niet eens heel belangrijk. Het vinden van de oplossing is wel van grote meerwaarde. De oplossing hebben we zelf in de hand. Blijven wij klant bij Pieter en zijn vrouw Tjitske (die die superlekkere eierlikeur zelf maakt!) als de eitjes wit zouden zijn? Wij zeggen uiteraard ja!

Nu je weet hoe het werkt zie je dus maar weer eens hoeveel invloed wij zelf als klanten hebben. En ook hoe belangrijk het is om het verhaal van de boer te kennen maar ook om echt in gesprek te zijn. Want het is ook voor de boer een beetje een kip-en-ei-verhaal: ‘Moeten wij als boer nu eerst de stap zetten om van bruin naar wit te gaan of moet de klant het eerst gaan vragen?’

Vermoedelijk is dat de kracht van de (web)winkels als schakel tussen leverancier en klant. Hopelijk zeggen veel meer grote klanten van de boeren dat ze gerust witte eieren willen. Dan hebben wij het snelst witte eieren voor jou. En vanzelfsprekend betalen we daar de eerlijke prijs voor die nodig is om eieren biologisch aan te kunnen bieden. Als we dat blijven doen kunnen Pieter en Tjitske als ze over een aantal jaar met pensioen mogen hun mooie bedrijf overdragen aan de volgende generatie.