Informatie bij de kruidenthee (Flierefluitthee) van Stichting Groene-voeten uit Leeuwarden. Het doel van de stichting is: het inspireren van mensen in alle leeftijdscategorieën tot het realiseren van groene initiatieven en tot eetbaar groen. Dit met respect en aandacht voor de aarde, het bodemleven en de biodiversiteit.
Het kweken
Het kweken van de theeplanten is heel divers:
- De goudsbloem is gezaaid, van zaad dat we eerder hebben geoogst of dat zelf is uitgezaaid.
- Rozenblaadjes worden meestal geoogst van struiken, in onze eigen tuinen en een beetje van onze gezamenlijke tuin. De rozenstruik waarvan Nienke plukt is zeker meer dan 30 jaar oud, heb geen idee of de struik van oorsprong biologisch was.
- Munt is uit onze gezamenlijke tuin of uit één van onze eigen tuinen. Is van biologische planten.
- Braam is gedeeltelijk van wilde planten uit eigen tuin en gedeeltelijk van oudere planten uit eigen of gemeenschappelijke tuin.
- Citroenverbena is van gekochte biologische planten.
- Citroenmelisse of van zelf uitgezaaide planten of van gekochte biologische planten.
- Stokroos en malva zijn ook planten die zelf opkomen, dus niet gekocht en niet gezaaid.
- In de toekomst willen we nog wat biologische planten kopen.
Dus een eenduidig antwoord op de vraag waar de planten vandaan komen is dus niet te geven ;-). Maar kort gezegd is het of van biologische planten of van planten die zelf ergens groeien, waarvan wij de plek bepaald hebben of wij de plek niet bepaald hebben.
Geen gewasbescherming
Wij gebruiken natuurlijk geen gifstoffen of kunstmest in de tuin. Het enige wat er eventueel toegevoegd wordt, is zelfgemaakte compost. Voor sommige thee planten maken we plantbedden vrij, omdat de tuin waar we tuinieren een beetje verwaarloosd is, groeit er veel gras en dat gaat niet samen met kruiden.
Oogsten, gewassen en gedroogd
Meerdere keren in de week, in het seizoen soms bijna elke dag, in de winter natuurlijk minder, wordt gekeken of er geoogst kan worden. Soms wordt er weinig geoogst, omdat er niet meer is en soms meer. De kruiden worden verzameld, gewassen en op verschillende manieren gedroogd.
De meeste vrijwilligers van de stichting hebben een zonnedroger, meestal zelfgemaakt. Ook worden netten, roosters en theedoeken gebruikt. Met mooi weer kan er buiten gedroogd worden, maar op netten, roosters en doeken is meestal riskant, omdat de wind snel vat krijgt op de bijna droge kruiden. In dichte netten gaat het wat beter. Met veel vochtig, koud weer ook wel op de ouderwetse gaskachel, gedroogd, die toch brand om het huis te verwarmen. Tijdens het droogproces wordt de thee regelmatig gekeerd. Met heel zonnig zomerweer kan het wel heel snel gaan, maar met regenachtig weer zonder zon, moeten de kruiden vaak gekeerd en geschud, omdat het anders niet goed droogt. Tijdens het drogen verliezen de kruiden veel volume en gewicht.
Als het heel zeker is dat de kruiden droog zijn worden ze in papieren tassen nog verzameld en/of in glazen potten opgeslagen.
Samenstellen melanges
Het samenstellen is ook een heel proces, de smaak van de thee moet goed zijn. Met de flierefluiterthee is de samenstelling wel ongeveer bekend, maar elke keer is het een hele klus om een juiste melange samen te stellen. De ene soort rozenblaadjes heeft meer kleur en de andere meer geur en er zijn een heleboel aspecten die meespelen. Is de munt de gebruikt wordt, heel vers gedroogd of is het al een paar maanden oud? Is iets midden in de zomer geoogst? Of in een jaargetijde dat er weinig zon is? Is het gewone munt of chocolade munt? Alles heeft invloed en de compositie van de melange moet wel ongeveer goed zijn. Als er een ander soort thee wordt samengesteld, wordt eerst een aantal keren thee gezet, want de geur van de thee kan wel goed zijn, maar is de smaak dat ook? De thee wordt goed gemengd, om ernaar te streven dat elk beetje thee dezelfde samenstelling heeft.