‘Wil je nog eens uitleggen waarom je geen subsidie zou willen om de energierekening te betalen? Want dan kan de winkel toch openblijven?”
Tuurlijk wil ik dat uitleggen. Want het is heel wezenlijk.
Nieuw tarief
Al in het begin van dit jaar wisten we dat de verhuurder aan het einde van dit jaar een nieuw energietarief zou krijgen en dit aan ons zou doorrekenen. We zagen dus al een torenhoge rekening aankomen. Wij hebben zelf geen energiecontract maar betalen de kosten voor de energie all-in bij de huur.
We gaven daarom direct aan dat we het nieuwe tarief van ongeveer € 2000,- (We wisten het verbruik en het huidige gebruikelijke tarief voor een Kwh, dan is dat sommetje snel gemaakt) niet konden betalen maar ook niet wíllen betalen.
Zo’n groot bedrag naar een bedrijf laten stormen dat gebruik maakt van fossiele energie is in onze ogen onbespreekbaar. Onze hele kostenstructuur (helaas nog wel zonder personeelskosten) is amper dit bedrag! Het is dus volledig uit verhouding.
Dus ook een subsidie hiervoor krijgen is voor ons geen optie. Dan wordt alsnog, zelfs met geld van ons allemaal, die rekening betaald aan een bedrijf dat wij gewoon niet meer zien zitten. En dat dus terwijl ons team nog steeds volledig vrijwillig werkt.
De oplossing
Dus de oplossing lag voor de hand: Kunnen we als coöperatie zelf voldoende zonne-energie opwekken en in de komende jaren vermogen sparen om binnen een aantal jaar ook aan energie opslag te kunnen doen zodat we ook in de nacht en in de winter genoeg energie tot onze beschikking hebben? (Wetende dat er in de komende tijd wellicht nog veel betere alternatieve komen om zowel energie op te wekken en op te slaan. We volgen dat op de voet.)
Het antwoord was ja dat kan maar het is niet simpel.
Nu gaan wij graag uitdagingen aan dus we puzzelde het uit.
Het kan op een dak elders, met een recht van opstal en een aanvulling in de statuten om ons eigen energiebedrijf te kunnen zijn. We zouden het voor elkaar kunnen krijgen.
Al met in eerste instantie 100 nieuwe mede-eigenaren, die dus ook klant zouden worden, kunnen we het project financieren. Als we dan in de loop van de tijd nog eens 100 mede-eigenaren zouden vinden en we het magische getal van 250 (we hebben er inmiddels al 50) zouden bereiken dan zouden zelfs die personeelskosten dik in orde komen!
Een kleine groep maakt het voor een grotere groep mogelijk
Slechts in totaal 250 mensen in de stad die het met elkaar mogelijk maken dat de hele stad kan profiteren van een winkel die er voor zorgt dat duurzame boeren lokaal kunnen afzetten.
Ik heb het al heel vaak gezegd, maar herhaal het graag omdat het belangrijk is: we zoeken die 250 mensen die die kleine 700 euro zonder pijn kunnen missen. Er zijn met gemak 250 mensen in de stad te vinden die dat kunnen en willen. het is slechts de kunst om ze te vinden.
Er zouden wellicht ook wel weer boeren zijn die mee zouden willen financieren. Er zijn er nu ook al een aantal. Hoewel de winkel een klanten-coöperatie is zijn sommige boeren toch bereid geweest ook te investeren. Het is echt een zaak van samen de verandering te weeg brengen. Waarom ik de boeren niet direct aanspreek is omdat de duurzame boeren al heel veel extra tijd en geld steken in het verduurzamen om hoogwaardigere producten op de markt te brengen.
Geld lenen kost geld…
Waarom het toch niet lukte om het spel op de wagen te krijgen is omdat er andere plannen bleken met het huidige pand… En onze optie om te verduurzamen kost wel tijd en vraagt om medewerking van de eigenaar van het pand. En die hadden/kregen we dus niet.
En waarom we niet naar een bank gaan om dit te laten financieren zodat het misschien sneller kan?
Nou, dat is heel simpel: Geld lenen kost geld. En dat is nou precies waarop ons hele kapitalistische systeem op is gebouwd. En dat systeem kraakt en piept, kijk maar naar hoe de inflatie nu de pan uitrijst.
Door lenen worden we eigenlijk steeds armer. Geld stroomt niet rond in de lokale markt maar stroomt weg naar boven. Dat kunnen wij het weer terug krijgen door de lenen… Een cirkel die oneindig is en aan de onderkant dus geld wegtrekt.
Ik leg het altijd heel Jip en Janneke uit, hoewel ik weet dat het over een oneindig complex systeem gaat. Misschien weten jullie nog dat ik ooit een briefje van vijf vond. Het experiment dat ik daar mee deed vraagt om herhaling. Want ben nog steeds benieuwd hoe ver het briefje gekomen is.
Er is overigens geen econoom te vinden die het over hoge en lage economie heeft, maar ik heb het er dus steeds wel over. In deze animatie van Follow the money wordt heel helder in beeld gebracht bij wat ik bedoel.
De kracht van de coöperatie (of van De Streekboer)
De kracht van de coöperatie (of investeren in de Streekboer op dit moment) zit hem er in dat mensen die gebruik maken van de voorziening (in dit geval een winkel of een webwinkel) met eigen geld dat er gewoon al is, de voorziening mogelijk maken voor een grote groep. Dus ook voor de mensen die de voorziening wel willen gebruiken maar niet kunnen investeren. Wat je terugkrijgt als micro-investeerder is een maatschappelijke voorziening die de wereld inricht zoals jij hem graag ziet. Dat is een enorme meerwaarde die je terugkrijgt voor jouw geld.
Dat je na een tijdje misschien zelfs weer geld uit die voorziening terug kunt krijgen is mooi meegenomen maar dus niet het belangrijkste doel.
Als die voorziening er maar komt, daar gaat het om!
In dit geval gaat het dus over lokaal duurzaam geproduceerd voedsel dat jij verpakkings-arm kunt kopen. Hoe meer mensen die dat nu al kunnen doe hoe beter betaalbaar het gaat worden voor een bredere groep.
Gebruik jij je stemrecht dagelijks met je euro’s?
En hoe meer mensen laten zien dat we dit soort voedsel willen en dat we willen dat iedereen in de keten goed betaald wordt, hoe gemakkelijker het wordt voor overheden om het beleid hier op aan te passen.
Overheden volgen de beweging in de samenleving. Dus als wij laten zien dat dit is wat we willen: Boeren die wereldwijd zonder gif en zonder kunstmest telen voor de eigen bevolking, dan zal het beleid hierop aangepast worden.
Kan gewoon niet anders. Zo gaat het, overheden zijn immers volksvertegenwoordigers.
Overheden zijn niet tegen ons, maar vóór ons aan het werk. Hoe beter wij laten zien wat we belangrijk vinden hoe beter ze het voor ons kunnen organiseren. Als wij de grote bedrijven macht blijven geven door bij ze te kopen zullen wet en regelgeving hierop afgestemd blijven.
Dus we hebben zelf het stemrecht dagelijks in de hand met ons geld. En dus niet alleen als we met een rood potlood aan de slag mogen.
Boek cadeau
Een tijd lang was ik actief bij de Fryske euro. Deze groep krijgt ondersteuning van uit Stro – Social Trade organisation die een heel mooi boek kosteloos ter beschikking stelt om je meer te vertellen over hoe je zelf de kracht van geld kunt benutten. Ook dit initiatief laat heel goed zien wat wij nastreven.
Het is heel eenvoudig; gewoon zorgen dat je je geld laat rollen binnen je eigen regio. Niet lenen en rente naar boven laten stromen, en niet kopen bij bedrijven met anonieme aandeelhouders. Want ook dan stroomt bij je vandaan.
Zo simpel is het eigenlijk.
Dus door geld te halen vanuit de gemeenschap kun je eigenlijk onvoorstelbaar simpel en snel hele grote verandering te weeg brengen. Zoals ik al wel eens eerder zei. Geld is niet schaars in de maatschappij* tijd is dat wel. We mogen anders naar geld gaan kijken. Iets om over na te denken nu de winkel in slaapstand moet. Hoe krijgen we die samen weer zo snel mogelijk terug? Nou zo dus 😉
Als je het boek gelezen hebt, geef je het dan weer door aan iemand anders die hier ook iets aan heeft? want de kracht van samen is enorm, doe je mee?